Przy domu prowincjalnym Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi przy ul. Hożej w Warszawie powstanie Muzeum Ratowania Dzieci Żydowskich im. matki Matyldy Getter. W czasie II wojny światowej ta przełożona wraz z siostrami ocaliła życie kilkuset dzieciom z warszawskiego getta. Kamień węgielny pod budowę muzeum został poświęcony we środę 8 sierpnia 2018 r. w 50. rocznicę jej śmierci. W tym dniu na Cmentarzu Powązkowskim została odsłonięta i poświęcona tablica nagrobna Matki Gettter.
Upamiętniono matkę Matyldę Getter w 50. rocznicę jej śmierci https://t.co/IGjpmNJ1OE pic.twitter.com/pFDaZAcs8G
— Dzieje.pl (@dziejepl) August 8, 2018
„Kto by przyjął jedno dziecko w imię Moje, Mnie przyjmuje – Mt 18,5” – to motto, wyryte na tablicy, będące też mottem Zgromadzenia Rodziny Maryi, założonego w 1858 r. w Petersburgu przez ks. Zygmunta Szczęsnego Felińskiego, późniejszego metropolitę warszawskiego.
W uroczystości na #CmentarzPowązkowski udział wzięli prezes #IPN Jarosław #Szarek i jego zastępca Mateusz #Szpytma. #MatyldaGetter-przełożona zakonu franciszkanie w #Warszawa– została odznaczona przez @yadvashem #SprawiedliwaWśródNarodówŚwiata #PolacyRatującyŻydów #IIWŚ pic.twitter.com/Seuqwi1FKT
— Instytut Pamięci Narodowej (@ipngovpl) 8 sierpnia 2018
– Nie musimy pisać historii na nowo, a głośno opowiedzieć historię ludzi, pomagających zagrożonej ludności żydowskiej – mówił podczas uroczystości prezes Instytutu Pamięci Narodowej Jarosław Szarek. Przypomniał, że zakonnice ze zgromadzenia uratowały ok. 750 osób, a zakonnice w całej okupowanej Polsce około 2,5 tys. żydowskich dzieci. – Matka Getter powinna być symbolem tej pomocy, obok Ireny Sendlerowej i rodziny Ulmów – powiedział dr Szarek.
Zapewnił, że to początek dzieła, przybliżającego ratowanie dzieci. Przypomniał, że za każdym uratowanym dzieckiem stał wysiłek wielu osób zakonnych i świeckich. Dużo z osób uratowanych jest wdzięcznych, pamięta i kontaktuje się z siostrami. Stwierdził, że za długo trwało milczenie o tej rzeczywistości, a Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką powinien się zawsze zaczynać przy grobie Matki Getter.
Dalsza część uroczystości upamiętnienia 50. rocznicy śmierci s. #MatyldaGetter odbyła się w siedzibie franciszkanek, gdzie poświęcono kamienie węgielne pod budowę Muzeum Ratowania Dzieci Żydowskich im. Matyldy Getter #PolacyRatującyŻydów #NiemieckieZbrodnie pic.twitter.com/vsKWCHHZnr
— Instytut Pamięci Narodowej (@ipngovpl) 8 sierpnia 2018
Podczas drugiej części uroczystości, która odbyła się domu prowincjalnym Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi przy ul. Hożej w Warszawie, Sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Adam Kwiatkowski odczytał list, w którym Andrzej Duda przypomniał, że matka Matylda Getter w 1925 r. odznaczona została za swoje zasługi Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, a otwierając placówki wychowawcze i oświatowe – jak zaznaczył – “pomagała formować serca i umysły kolejnych pokoleń w oparciu o wartości i tradycje, które od wieków zakorzeniają nas w historycznej tożsamości i pozwalają naszej wspólnocie przetrwać nawet najcięższe próby”.
“Niech postawa polskich sióstr zakonnych i księży ratujących Żydów budzi w nas ducha wzajemnego szacunku, a ich bohaterstwo pozostanie na zawsze w pamięci naszej oraz wszystkich narodów świata” – napisał w liście prezydent.
Podczas uroczystości ks. dr Robert Ogrodnik poświęcił kamień węgielny pod budowę Muzeum Ratowania Dzieci Żydowskich im. m. Matyldy Getter.
Info za —> KAI/Archidiecezja Warszawska: Na Powązkach poświęcono tablicę upamiętniającą m.Matyldę Getter oraz Dzieje.pl: Upamiętniono matkę Matyldę Getter w 50. rocznicę jej śmierci
Od 8 sierpnia 2018 r. na dziedzińcu domu prowincjalnego franciszkanek Rodziny Maryi przy ul. Hożej 53 można oglądać wystawę mobilną poświęconą bohaterskiej zakonnicy i jej współsiostrom.
Na Powązkach poświęcono tablicę upamiętniającą m. Matyldę Getter, która w czasie II wojny światowej wraz z innymi siostrami ocaliła życie kilkuset dzieciom z warszawskiego gettahttps://t.co/jHOJTj2YrL pic.twitter.com/PVgamCDGVa
— Archidiecezja Warszawska (@archwwa) August 8, 2018
Franciszkanki Rodziny Maryi zamierzają zbudować muzeum, w którym znajdzie się wystawa stała poświęcona wciąż mało znanej historii ratowania dzieci żydowskich przez żeńskie zgromadzenia zakonne i księży. Znajdzie się tam również sala konferencyjna i biblioteka. Placówka będzie ogólnodostępna.
Zgromadzenie podjęło już pierwsze formalne kroki związane z uzyskaniem pozwoleń na budowę Muzeum Ratowania Dzieci Żydowskich. Gotowy jest już wstępny projekt muzeum ale dalsze formalności i budowa – jak przewidują siostry – potrwają 2-3 lata.
– To jest przesłanie dla każdego człowieka – troska o pamięć historyczną o tym, że nasze poprzedniczki w tak trudnym czasie wojny ratowały dzieci – podkreśla s. Barbara Król, przełożona warszawskiej prowincji Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi. – Nie patrzyły na narodowość, liczyło się to, że ratują człowieka – dodała.
Do tej pory odzywają się osoby, które zostały uratowane przez nasze siostry. Przyjeżdżają też potomkowie ocalonych. Czasem w archiwum zgromadzenia nawet udaje się odnaleźć podrabiane przez siostry metryki, dzięki którym udało się uratować konkretne dziecko – opowiada przełożona franciszkanek Rodziny Maryi.
Z danych zgromadzenia wynika, że ponad sto sióstr brało udział w ratowaniu dzieci żydowskich. Część z zakonnic została odznaczona medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Szczególną postacią w ich gronie była przełożona prowincjalna matka Matylda Getter, której imię będzie nosiło nowe muzeum.
Przed wojną założyła ponad 20 placówek opiekuńczych i edukacyjnych, wielokrotnie była honorowana wysokimi odznaczeniami państwowymi za osiągnięcia w pracy oświatowo-wychowawczej. W 1936 została wybrana przełożoną warszawskiej prowincji zgromadzenia.
W czasie wojny w domu prowincjalnym na Hożej zakonnice prowadziły punkt sanitarny i kuchnię dla najbiedniejszych, a w czasie Powstania Warszawskiego – szpital. Tam też trafiały dzieci wyprowadzone z getta, którym m. Matylda Getter organizowała schronienie w prowadzonych przez zgromadzenie sierocińcach i domach dziecka.
W 1985 r. została pośmiertnie odznaczona medalem i tytułem Sprawiedliwej wśród Narodów Świata. Według Instytutu Yad Vashem franciszkanki Rodziny Maryi z narażeniem własnego życia uratowały kilkaset żydowskich dzieci.
Info za —> Archidiecezja Warszawska: W Warszawie powstanie Muzeum Ratowania Dzieci Żydowskich. Otworzą je franciszkanki Rodziny Maryi
W #Warszawa powstanie Muzeum Ratowania Dzieci Żydowskich. Otworzą je franciszkanki Rodziny Maryi, które ocaliły kilkaset dzieci z getta. https://t.co/wjaBB4tBqX pic.twitter.com/5ql0D8Mxit
— Archidiecezja Warszawska (@archwwa) July 24, 2018
Program uroczystości
Cmentarz Powązkowski
10.00 – Powitanie Gości przez przełożoną generalną Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi, matkę Janinę Kierstan
10.15 – Odsłonięcie i poświęcenie tablicy nagrobnej Matki Matyldy Getter
11.00 – Przejazd do Domu Prowincjalnego na ul. Hożą 53
Dom Prowincjalny, ul. Hoża 53
11.30 – Powitanie Gości przez przełożoną prowincjalną, matkę Barbarę Król
11.45 – Prelekcja s. dr Teresy Antonietty Frącek o matce Matyldzie Getter
12.30 – Poświęcenie kamienia węgielnego pod budowę Muzeum Ratowania Dzieci Żydowskich im. Matki Matyldy Getter
12.45 – Prezentacja projektu Muzeum przez p. Ewę Świder-Grobelną
13.00 – Otwarcie plenerowej wystawy mobilnej, poświęconej matce Matyldzie Getter
Info za —> Archidiecezja Warszawska: Uroczystość upamiętnienia 50. rocznicy śmierci m. Matyldy Getter